Tại phòng khám da liễu Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hải Dương có nhiều người bệnh bị viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang đến khám với tổn thương da là các dát đỏ thành dải, kèm theo cảm giác ngứa rát nhiều. Nhưng đa số người bệnh có thể được chẩn đoán nhầm là zona và tự điều trị. Nếu chẩn đoán sai sẽ có hướng điều trị không đúng có thể gây nên các biến chứng đáng tiếc.
Viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang là gì?
Là một phản ứng cấp tính của da với độc tố của kiến ba khoang. Kiến ba khoang tiết ra độc tố paderin làm mất liên kết giữa các tế bào, ức chế tổng hợp protein, tổng hợp và phân bào gây nên các thương tổn da và cảm giác bỏng rát
Bệnh viêm da tiếp xúc thường xuất hiện khi nào?
Vào mùa mưa ban đêm kiến ba khoang theo ánh đèn bay vào buồng làm việc, buồng ngủ, buồng tắm, bám vào quần áo, khăn mặt…. Người bệnh vô tình bị côn trùng rơi vào cổ mặt, phần hở thân mình, dơ tay quệt, đập, hay dùng khăn rửa mặt làm côn trùng có chứa chất pederin tiếp xúc trực tiếp lên da.
Triệu chứng lâm sàng
Sau khi tiếp xúc 24h – 48h người bệnh thấy các triệu chứng của da:
- Ban đỏ, mụn nước, mụn mủ
- Phù nề quanh mắt, viêm kết mạc, viêm quy đầu
- Cảm giác bỏng rát
Chẩn đoán phân biệt với bệnh zona
- Đau trước khi nổi mụn nước, mụn nước đứng thành chùm, thành đám, mụn nước căng chứa dịch trong, ít có mủ (trừ trường hợp bội nhiễm)
- Vị trí : 1 bên cơ thể dọc theo dây thần kinh
- Đau nhức, giật tại cùng tổn thương và kéo dài
Điều trị
- Rửa vùng tiếp xúc bằng nước muối hoặc nước sạch để loại bớt độc tố
- Thuốc bôi tại chỗ: hồ nước, kem bôi có chứa kháng sinh và corticoid
- Thuốc toàn thân: trong trường hợp tổn thương lan rộng, gây phù nề nhiều, hay có triệu chứng toàn thân, cần bổ sung thuốc uống: kháng histamine, kháng sinh, corticoid…
- Người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc bôi và điều trị, mà cần được khám và điều trị bởi các bác sĩ có chuyên khoa
Biện pháp phòng tránh
- Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ
- Ở khu vực sinh sống phát hiện có kiến ba khoang, cần hạn chế mở cửa, hạn chế sử dụng nhiều bóng đèn điện nếu không cần thiết, có thể sử dụng lưới chống côn trùng.
- Trước khi sử dụng quần áo, khăn mặt, chăn màn cần kiểm tra kỹ, giũ sạch.
- Khi ngủ cần mắc màn. Khi phát hiện kiến ba khoang cần dùng găng tay hoặc giấy bắt chúng, tránh tiết xúc trực tiếp bằng tay bắt giết, chà xát.