Hiện nay có rất nhiều phương pháp để điều trị thoái hóa khớp, mỗi phương pháp đều có ưu và nhược đểm và phù hợp với từng đối tượng người bệnh khác nhau.
Cấy chỉ là một phương pháp châm đặc biệt, dùng chỉ tự tiêu trong y khoa (catgut) lưu vào huyệt, để duy trì kích thích lâu dài, mục đích gây tác dụng giảm đau kéo dài hơn và liên tục hơn .
Triệu chứng lâm sàng của thoái hóa khớp gối:
- Đau: Đau kiểu cơ học tăng khi vận động, đau giảm khi nghỉ ngơi, đau với tính chất âm ỉ, có thể đau nhiều về chiều.
- Dấu hiệu “phá gỉ khớp”: Là dấu hiệu cứng khớp buổi sáng kéo dài từ 15 đến 30 phút.
- Hạn chế vận động (khó khăn với một vài động tác), đi lại khó khăn, có thể hạn chế vận động nhiều phải chống gậy nạng hoặc không đi lại được.
- Tiếng động bất thường tại khớp xuất hiện khi vận động: Nghe thấy tiếng “lắc lắc”, “lục cục” tại khớp khi đi lại.
- Dấu hiệu bào gỗ: Di động bánh chè trên ròng rọc như kiểu bào gỗ thấy tiếng lạo xạo, gây đau tại khớp gối.
- Một số bệnh nhân xuất hiện khớp sưng to do các gai xương và phì đại mỡ quanh khớp, hoặc do có tràn dịch khớp gối.
- Xquang có hình ảnh thoái hóa khớp.
Phương pháp cấy chỉ:
Được chỉ định trong điều sử dụng điều trị bệnh thoái hóa khớp, trong đó có điều trị thoái hóa khớp gối.
Cấy chỉ là một là một phương pháp châm cứu mới, bằng cách dùng kim đưa một loại chỉ tự tiêu (chỉ catgut) vào huyệt đạo để duy trì sự kích thích lâu dài.
Chỉ catgut là một loại chỉ dùng trong phẫu thuật, có khả năng tự tiêu trong cơ thể sau một thời gian nhất định (từ 14 - 21 ngày).
Cấy chỉ (đưa sợi chỉ tự tiêu vào trong huyệt) hiệu quả điều trị là sự kết hợp từ sự tồn lưu của catgut tại huyệt đạo cộng với tác dụng của các huyệt được cấy.
Chỉ catgut là một protein khi tự tiêu tạo phản ứng hóa - sinh tại chỗ làm tăng tái tạo protein (chất đạm), hydratcarbon (chất đường) và tăng chuyển hóa dinh dưỡng của cơ, cải thiện tuần hoàn máu cho vùng cấy chỉ hoặc vùng bị liệt của bệnh nhân, tăng trương lực các sợi cơ.
Chỉ catgut tự tiêu tại các huyệt trong một thời gian nhất định đã phát huy vai trò kích thích huyệt đạo nhằm tạo được sự cân bằng âm dương của cơ thể, điều chỉnh chức năng tạng phủ, hành khí hoạt huyết, khai uất trệ, chỉ thống (giảm đau).
Kết hợp 2 tác dụng trên phù hợp trong đều trị thoái hóa khớp gối với các tác dụng giảm đau, chống co cứng cơ, chống teo cơ cùng với vai trò giúp tăng dinh dưỡng và tuần hoàn cho vùng khớp bị thoái hóa.
Cấy chỉ là bước phát triển cao của châm cứu, dùng chữa bệnh, phục hồi chức năng rất hiện đại và độc đáo, áp dụng tiến bộ của khoa học kỹ thuật trên cơ sở kế thừa những lý luận và kinh nghiệm của châm cứu.
Cấy chỉ trong điều trị thoái hóa khớp gối
Bộ Y tế đã có hướng dẫn sử dụng cấy chỉ trong điều trị bệnh thoái hóa khớp, trong đó có điều trị thoái hóa khớp gối.
Cấy chỉ vào các huyệt vùng khớp gối như: huyệt Độc tỵ, Lương khâu, Huyết hải, Âm lăng tuyền: giúp hành khí hoạt huyết, tác dụng giảm đau và giảm cứng khớp.
Qua thực tế điều trị thoái hóa khớp gối bằng phương pháp cấy chỉ đã khẳng định là phương pháp điều trị có hiệu quả cao, dễ thực hành trên lâm sàng, an toàn, đặc biệt tiết kiệm chi phí cho người bệnh.
Được phối hợp cấy chỉ các huyệt có tác dụng toàn thân:
- Huyệt Thận du tác dụng bổ thận, bổ xương.
- Huyệt Dương lăng tuyền bổ cân cơ.
- Huyệt tam âm giao bổ tỳ, can, thận.
Sự phối hợp các huyệt tại khớp gối và các huyệt có tác dụng toàn thân tạo hiệu quả giảm đau, giảm cứng khớp, bồi bổ can thận, mạnh gân xương.
Ngoài ra điều trị cần kết hợp nhiều phương pháp
Tránh cho khớp bị quá tải bởi vận động và trọng lượng.
- Chế độ sinh hoạt - dinh dưỡng phù hợp, có kết hợp kiểm soát cân nặng phù hợp. Với bệnh nhân thừa cân phải chú ý giảm cân nặng.
- Tập luyện theo hướng dẫn của thầy thuốc, tránh các động tác gây tăng chịu lực của khớp gối. Đạp xe đạp tại chỗ, bơi, tập dưỡng sinh… là các động tác phù hợp cho người bệnh thoái hóa khớp gối. Kết hợp tập vật lý trị liệu có tác dụng giảm đau và duy trì dinh dưỡng cơ ở cạnh khớp.
- Dùng thuốc cần theo hướng dẫn của bác sĩ.
Với thời gian 2 tuần cấy chỉ 1 lần, một liệu trình điều trị trung bình cấy 3 lần. Một lần cấy mất chỉ khoảng 15 phút, giúp tiết kiệm thời gian, phù hợp với người không có thời gian đến bệnh viện châm cứu mỗi ngày.
BS.CKI. NGUYỄN THỊ PHƯƠNG
(P.Trưởng khoa YHCT)